2009'un En İyi Filmleri

[Filmlerin adına tıkladığınızda, eğer blogda incelemesini yapmışsak ilgili sayfaya, yapmamışsak hop imdb linkine gidiyorsunuz.]

1- El Secreto De Sus Ojos (The Secret in Their Eyes)
Yönetmen: Juan José Campanella
Yazar: Juan José Campanella (senaryo), Eduardo Sacheri (roman)
Oyuncular: Ricardo Darín, Soledad Villamil, Pablo Rago
Tür: Suç|Dram|Gizem|Romantik|Gerilim
Yapım yılı: 2009
Süre: 127 dk.
Ülke: Arjantin|İspanya
Dil: İspanyolca
IMDB puanı: 8.4/10


2- Inglourious Basterds
Yönetmen: Quentin Tarantino
Yazar: Quentin Tarantino
Oyuncular: Christoph Waltz, Brad Pitt, Mélanie Laurent
Tür: Dram|Savaş|Gerilim
Yapım yılı: 2009
Süre: 153 dk.
Ülke: ABD|Almanya
Dil: İngilizce|Almanca|Fransızca|İtalyanca
IMDB Puanı: 8.4/10


3- District 9
Yönetmen: Neill Blomkamp
Yazar: Neill Blomkamp & Terri Tatchell
Oyuncular: Sharlto Copley, Jason Cope, Nathalie Boltt
Tür: Bilim Kurgu|Aksiyon|Dram|Gerilim
Yapım yılı: 2009
Süre: 112 dk.
Ülke: ABD|Yeni Zelanda
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 8.3/10


4- Moon
Yönetmen: Duncan Jones
Yazar: Duncan Jones (hikaye), Nathan Parker (senaryo)
Oyuncular: Sam Rockwell, Kevin Spacey (sesiyle)
Tür: Dram|Gizem|Bilim Kurgu|Gerilim
Yapım yılı: 2009
Süre: 97 dk.
Ülke: İngiltere
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 8/10


5- Up
Yönetmen: Pete Docter
Yazar: Pete Docter & Bob Peterson
Seslendirenler: Edward Asner, Jordan Nagai, Christopher Plummer
Tür: Animasyon|Dram|Komedi|Macera
Yapım yılı: 2009
Süre: 96 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 8.4/10

6- Watchmen
Yönetmen: Zack Snyder
Yazar: David Hayter & Alex Tse (senaryo), Alan Moore (çizgi roman)
Oyuncular: Billy Crudup, Jackie Earle Haley, Carla Gugino
Tür: Aksiyon|Dram|Gizem|Bilim Kurgu|Gerilim
Yapım yılı: 2009
Süre: 215 dk. (ultimate cut!)
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.8/10



7- Fantastic Mr. Fox
Yönetmen: Wes Anderson
Yazar: Wes Anderson & Noah Baumbach (senaryo), Roald Dahl (roman)
Seslendirenler: George Clooney, Meryl Streep, Bill Murray
Tür: Animasyon|Macera|Komedi
Yapım yılı: 2009
Süre: 87 dk.
Ülke: ABD|İngiltere
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 8.2/10


8- Avatar
Yönetmen: James Cameron
Yazar: James Cameron
Oyuncular: Sam Worthington, Zoe Saldana, Sigourney Weaver
Tür: Aksiyon|Macera|Bilim Kurgu
Yapım yılı: 2009
Süre: 162 dk.
Ülke: ABD|İngiltere
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 8.6/10



9- Das Weiße Band (The White Ribbon)
Yönetmen: Michael Haneke
Yazar: Michael Haneke
Oyuncular: Burghart Klaußner, Christian Friedel, Rainer Bock
Tür: Suç|Dram|Gizem
Yapım yılı: 2009
Süre: 144 dk.
Ülke: Avusturya|Almanya|Fransa|İtalya
Dil: Almanca|İtalyanca|Lehçe|Latince
IMDB Puanı: 8.2/10


10- Fish Tank
Yönetmen: Andrea Arnold
Yazar: Andrea Arnold
Oyuncular: Katie Jarvis, Michael Fassbender, Kierston Wareing
Tür: Dram
Yapım yılı: 2009
Süre: 123 dk.
Ülke: İngiltere
Dil: İngilizce
IMDB puanı: 7.6/10



11- The Invention of Lying
Yönetmen: Ricky Gervais & Matthew Robinson
Yazar: Ricky Gervais & Matthew Robinson
Oyuncular: Ricky Gervais, Jennifer Garner, Rob Lowe
Tür: Komedi|Romantik|Fantastik
Yapım yılı: 2009
Süre: 99 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 6.5/10


12- The Hangover
Yönetmen: Todd Phillips
Yazar: Jon Lucas & Scott Moore
Oyuncular: Bradley Cooper, Ed Helms, Zach Galifianakis
Tür: Suç|Komedi
Yapım yılı: 2009
Süre: 100 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.9/10



13- Coraline
Yönetmen: Henry Selick
Yazar: Henry Selick (senaryo), Neil Gaiman (roman)
Seslendirenler: Dakota Fanning, Teri Hatcher
Tür: Animasyon|Macera|Fantastik
Yapım yılı: 2009
Süre: 96 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.9/10


14- Whatever Works
Yönetmen: Woody Allen
Yazar: Woody Allen
Oyuncular: Larry David, Evan Rachel Wood, Patricia Clarkson
Tür: Komedi
Yapım yılı: 2009
Süre: 92 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.3/10



15- In the Loop
Yönetmen: Armando Iannucci
Yazar: Harold Manning
Oyuncular: Peter Capaldi, Tom Hollander, Gina McKee
Tür: Komedi
Yapım yılı: 2009
Süre: 106 dk.
Ülke: İngiltere
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.7/10


16- A Serious Man
Yönetmen: Joel Coen & Ethan Coen
Yazar: Joel Coen & Ethan Coen
Oyuncular: Michael Stuhlbarg, Richard Kind, Sari Lennick
Tür: Dram|Komedi
Yapım yılı: 2009
Süre: 106 dk.
Ülke: ABD|İngiltere|Fransa
Dil: İngilizce|Yidiş|İbranice
IMDB Puanı: 7.5/10



17- Madeo (Mother)
Yönetmen: Bong Joon-Ho
Yazar: Bong Joon-Ho, Park Eun-Kyo
Oyuncular: Kim Hye-ja, Won Bin, Jin Goo
Tür: Suç|Dram|Gizem|Gerilim
Yapım yılı: 2009
Süre: 128 dk.
Ülke: Güney Kore
Dil: Korece
IMDB puanı: 8.1/10



18- Looking for Eric
Yönetmen: Ken Loach
Yazar: Paul Laverty
Oyuncular: Steve Evets, Eric Cantona, Gerard Kearns
Tür: Komedi|Dram|Fantastik|Spor
Yapım yılı: 2009
Süre: 116 dk.
Ülke: İngiltere|Fransa|İtalya|Belçika|İspanya
Dil: İngilizce|Fransızca
IMDB Puanı: 7.4/10


19- Mary and Max
Yönetmen: Adam Elliot
Yazar: Adam Elliot
Seslendirenler: Toni Collette, Philip Seymour Hoffman, Eric Bana
Tür: Animasyon|Komedi|Dram
Yapım yılı: 2009
Süre: 80 dk.
Ülke: Avustralya
Dil: İngilizce|Yidiş
IMDB Puanı: 8.3/10



20- Sherlock Holmes
Yönetmen: Guy Ritchie
Yazar: Michael Robert Johnson, Anthony Peckham & Simon Kinberg (senaryo), Arthur Conan Doyle (karakterler)
Oyuncular: Robert Downey Jr., Jude Law, Rachel McAdams
Tür: Aksiyon|Macera|Suç|Gizem
Yapım yılı: 2009
Süre: 128 dk.
Ülke: ABD|Almanya
Dil: İngilizce|Fransızca|Letonca
IMDB Puanı: 7.6/10

21- Män Som Hatar Kvinnor (The Girl with the Dragon Tattoo)
Yönetmen: Niels Arden Oplev
Yazar: Nikolaj Arcel & Rasmus Heisterberg (senaryo), Stieg Larsson (roman)
Oyuncular: Michael Nyqvist, Sofia Ledarp
Tür: Suç|Gizem|Gerilim
Yapım yılı: 2009
Süre: 152 dk.
Ülke: İsveç|Danimarka|Almanya
Dil: İsveççe
IMDB Puanı: 7.6/10


22- Away We Go
Yönetmen: Sam Mendes
Yazar: Dave Eggers & Vendela Vida
Oyuncular: John Krasinski, Maya Rudolph
Tür: Komedi|Dram|Romantik
Yapım yılı: 2009
Süre: 98 dk.
Ülke: ABD|İngiltere
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.4/10



23- Zombieland
Yönetmen: Ruben Fleischer
Yazar: Rhett Reese & Paul Wernick
Oyuncular: Jesse Eisenberg, Woody Harrelson, Bill Murray
Tür: Aksiyon|Komedi|Korku
Yapım yılı: 2009
Süre: 88 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.9/10


24- Antichrist
Yönetmen: Lars von Trier
Yazar: Lars von Trier
Oyuncular: Charlotte Gainsbourg, Willem Dafoe
Tür: Dram|Korku
Yapım yılı: 2009
Süre: 108 dk.
Ülke: Danimarka|Almanya|Fransa|İsveç|İtalya|Polonya
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 6.8/10



25- Los Abrazos Rotos (Broken Embraces)
Yönetmen: Pedro Almodóvar
Yazar: Pedro Almodóvar
Oyuncular: Lluís Homar, Penélope Cruz, Rubén Ochandiano
Tür: Dram|Romantik|Gerilim
Yapım yılı: 2009
Süre: 127
Ülke: İspanya
Dil: İspanyolca
IMDB Puanı: 7.3/10


26- Celda 211 (Cell 211)
Yönetmen: Daniel Monzón
Yazar: Francisco Pérez Gandul (roman), Jorge Guerricaechevarría & Daniel Monzón (uyarlama)
Oyuncular: Alberto Ammann, Luis Tosar, Carlos Bardem
Tür: Aksiyon|Dram
Yapım yılı: 2009
Süre: 110 dk.
Ülke: İspanya
Dil: İspanyolca
IMDB puanı: 7.8/10


27- Whip It
Yönetmen: Drew Barrymore
Yazar: Shauna Cross (senaryo), Shauna Cross(roman)
Oyuncular: Ellen Page, Marcia Gay Harden
Tür: Komedi|Dram|Spor
Yapım yılı: 2009
Süre: 111 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.2/10


28- Drag Me to Hell
Yönetmen: Sam Raimi
Yazar: Sam Raimi & Ivan Raimi
Oyuncular: Alison Lohman, Justin Long, Lorna Raver
Tür: Korku|Gerilim|Komedi
Yapım yılı: 2009
Süre: 99 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.2/10



29- Adventureland
Yönetmen: Greg Mottola
Yazar: Greg Mottola
Oyuncular: Jesse Eisenberg, Kristen Stewart, Ryan Reynolds
Tür: Komedi|Dram|Romantik
Yapım yılı: 2009
Süre: 107 dk.
Ülke: ABD
Dil: İngilizce
IMDB Puanı: 7.3/10


30- Kûki Ningyô (Air Doll)
Yönetmen: Hirokazu Koreeda
Yazar: Yoshiie Goda (manga), Hirokazu Koreeda (senaryo)
Oyuncular: Doona Bae, Arata, Itsuji Itao
Tür: Dram|Fantastik
Yapım yılı: 2009
Süre: 116 dk.
Ülke: Japonya
Dil: Japonca
IMDB puanı: 7.4/10



Bu listeye giremeyen 2009 yapımı filmlerle ilgili kısa kısa...

İki Dil Bir Bavul bir film değil de belgesel olduğu için yılın en iyi filmleri listeme almadım, ama değinmemek de olmaz. Yeni mezun bir ilkokul öğretmeninin tayini, doğuda bir Kürt köyüne çıkar. Öğretmen Kürtçe bilmez, zaten okulda Türkçe ders anlatmak zorundadır. Ama çocukların çoğu da Türkçe bilmez. Öğretmen çocuklara okuma öğretmek yerine, ilk yılı onlara Türkçe öğretmeye (daha doğrusu Türkçe öğretmeye çalışmaya) ayırır. Bir sürü festivalden sürüyle ödül alan bu belgesel, ana dilde eğitimin önemini (ve Türkçe eğitim dayatmasının absürdlüğünü) hiçbir ajitasyona kaçmadan, güzelce anlatıyor. Siz de sinirden tırnaklarınızı yiyerek izliyorsunuz. (Emre öğretmen hâlâ o köyde öğretmenlik yapıyormuş bu arada)

500 Days of Summer ve Up in the Air beni hayalkırıklığına uğratan filmler oldu. İkisi de gereğinden fazla şişirildi, biri imdb'nin top250'sine ilk 100'den girdi, diğeri En İyi Film Oscar'ına aday gösterildi, ikisi de gayet keyifle izlenesi, tatlı filmlerdi evet, ama hepsi bu. İkisini de ikinci defa izlemek içimden gelmez mesela, ikisi de bende hiçbir iz bırakmadı, ikisinin de bu kadar büyütülmesine bir anlam veremeyip, ikisine de ayrı ayrı verip veriştirdim zamanında bu blogda nitekim :)

An Education da bir başka Oscar adayı, benim için çok daha büyük hayalkırıklığı. Biraz yerlere batırasım var An Education'ı, ona önümüzdeki günlerde ayrı bir yazı döşenmeyi düşünüyorum o yüzden.

The Last House on the Left bir hayli sıkı bir korku filmiydi, It's Complicated ve He's Just Not That Into You da gayet eğlenceli romantik komedilerdi, ki romantik komediden pek haz etmeyen ben, bu iki filmden ayrı ayrı keyif aldım. Ama bu üç film de 10 üzerinden 6, en fazla 6.5'luk filmlerdi, o yüzden yılın en iyi filmleri listeme giremediler.

Terminator Salvation, Terminator 3'ten kat be kat iyi, ama Terminator 1 ve 2'in tırnağı bile olamayacak seviyedeydi. Ancak Terminator hayranıysanız gidip görmenizi tavsiye edebilirim, o durumda bile çok bir şey kaybetmezsiniz izlemezseniz. Aynısı, Harry Potter and the Half Blood Prince için de geçerli. Harry Potter serisini okumayıp da sadece filmlerini izleyen varsa çok şey kaçırıyor; fimler, kitapların onda biri kadar bile iyi değil. Son film diğer filmlere göre hiç de fena değilmiş gibiydi gerçi, belki de beklentilerimi artık iyice düşürüp öyle izlemeye başladığım için.

Bir başka roman uyarlamasıyla devam edeyim: The Time Traveler's Wife ber-bat-tı, 10 üzerinden 2 vermek istiyorum bu filme. Ama iş yine beklentiye gelip dayanıyor; kitabı çok severek okuduğum için, filme müthiş bir hevesle koşarak gittim, yükseklere çıktığımdan düşüşüm de çok şiddetli oldu :) Yani eğer romandan bihaber izleseydim bu filmi, elbette yine de sevmezdim çünkü ne bilim kurgu, ne aşk filmi olabilen, bomboş bir şeydi, ama bu kadar nefret etmezdim büyük ihtimalle. Son derece kolay ve rahat seyredilebildiğini, usta oyuncuları, yönetmenin başarısını vs. vs. görüp takdir edebilirdim. Ama her şey senaryoda bitiyor işte.

Jennifer's Body, korku/komedi türünde hafif bir çerez. Sinemada görmekten, DVD'sine para vermekten falan kesinlikle kaçınmalı, ama bir şekilde elinize geçtiyse, yapacak başka bir şey bulamadığınız bir gece seyredip canınızın sıkıntısını giderebilirsiniz. Ne Te Retourne Pas (Don't Look Back), ilk yarısı insanı gerim gerim geren bir gerilim, ama ikinci yarısında hikaye çok zayıflıyor ve tempo düşüyor, sonuçta öykünün bağlandığı yer de pek akıllıca değil. Yine de Monica Belluci ve Sophie Marceau gibi iki adet taş hatunu görmek bana yeter diyorsanız, izlememezlik etmeyin.

The Road ve Where the Wild Things Are alanlarında başarılı, ama tür olarak benim uzak olduğum, o yüzden bana pek bir şey ifade etmeyen fimlerdi.

Pek çok kişinin beğendiğinden emin olduğum Duplicity'i izlerken çok sıkıldığımı belirtmeden duramayacağım. Buram buram Julia Roberts'ın 90'ların başlarında oynadığı I Love Trouble kokuyor gibi geldi bana, sanki almışlar o filmi, içindeki şahane mizahı atmışlar, 15 sene sonrasına uyarlamışlar azıcık, yabancılık olmasın diye yine Julia Roberts'ı çağırmışlar... Clive Owen bile filmi benim için kurtaramadı.

9, çocuklar için fazla karanlık, yetişkinler içinse fazla sıkıcı bir animasyon olmuş. Senaryosu kötüydü. Yine de ortalamanın üstü bir puan verilebilir, çünkü animasyon tekniği ve filmin görselliği mükemmeldi.

Pandorum, kült bilim kurgulara bolca selam çakan, klostrofobik uzay gemisi havasını seyirciye aktarmakta çok başarılı olmuş, Dennis Quaid'in performansının da ortalığı şenlendirdiği bir filmdi. Fakat başka filmlerden benim zevkime göre fazlaca etkilenmişti, orijinal olabildiği sahneler yeterli değildi ve bir şeyler eksik kalmış gibiydi.

Surrogates, Pandorum kadar bile orijinal olamayan, gereksiz Hollywood klişeleriyle seyirciyi boğan bir aksiyon/bilim kurguydu. Öykü çok iyi (insanların yerine geçen ve onların işlerini yapan sibernetik bedenler yani suretler ve onları yönettikleri sürece evlerinden hiç çıkmayan insanlarla dolu bir dünya), ama uygulaması çok başarısızdı.

The Girlfriend Experience ve Gamer, yılın en kötü filmi ödülünü paylaşabilirler aralarında. Bir tarafta Dexter'ımız, canımız ve kanımız Michael C. Hall var, diğer tarafta Solaris ve Traffic gibi filmlerin yönetmeni Steven Soderbergh, iki filmi de az biraz bir şeyler bekleyerek izledim; hiçbir şey bulamadım. Michael C. Hall elbette şahane oynuyordu ama bu filmi izlenir hale getirmeye yetmiyor ne yazık ki. Gamer'ın senaryosu berbattı, karakterler inanılmaz basmakalıptı, aksiyonsa şaka gibiydi: bir FPS tak, 30 dakika boyunca aynı ortamda onu bunu vur, ya da Gamer'ı izle, aradaki 5 farkı bulana benden ödül. The Girlfriend Experience'sa bir telekızın günlük yaşamını anlatıyor ki bence potansiyeli çok yüksek bir konu bu, iyi bir yazarın elinde olağanüstü bir senaryoya dönüşebilirdi. Olmamış. Film seyirciyi sıkmadan izletiyor kendini bir şekilde (ne şekilde çözemedim ama ben sıkılmadım işte), Sasha Grey rolüne cuk oturuyor (!), tir tir titreyen kamera, hiçbir şeyin abartı olmaması, gözlemci göz vb. gayet güzel iyi hoş da, bir senaryo yok ortada, resmen yok. Vakit kaybı.
Film fetivali programı dahilinde gördüğüm 2009 yapımı filmler var bir de. Listeme giren dört tanesi (Fish Tank, Madeo, Celda 211 ve 30. sıradan zar zor giren Kûki Ningyô) ve senaryosu yetersiz kalsa da görselliğiyle kesinlikle izlenmeye değer bir film olduğunu düşündüğüm Bunny and the Bull dışında, festivalde izlediklerim beni hayalkırıklığına uğrattı diyebilirim. Julie & Julia bir prodüksiyon harikası olsa da hiç mi hiç tarzım değildi, özellikle ikinci yarısına çok zor dayandım. Eğer yemek pişirmeye (dikkat! yemeye değil, pişirmeye) çok özel bir ilginiz yoksa, ya da Julia Child kahramanlarınızdan biri değilse, kesinlikle zaman kaybı. Les Herbes Folles (Wild Grass) de izlenmesine izlenen, ama seyircide pek bir iz bırakmayan, Resnais'in bana kalırsa fazla deneysel takıldığı bir film olmuş. Gordos (Fat People) çok eğlenceli başlayan ama ikinci yarıda bir hayli saçmalayarak absürdleşen bir romantik komedi. Festivallerden çuval dolusu ödülle dönen ve hem seyirci, hem de eleştirmenler tarafından bol övgüyle karşılanan Bulgar filmi Svetat e Golyam i Spasenie Debne Otvsyakade (The World is Big and Salvation Lurks Around Corner), sadece bu yıl değil, hayatım boyunca izleme şanssızlığına eriştiğim en kötü film(imsi). Kıskanmak ise, Issız Adam faciasından sonra cesaretimi toplayıp izlediğim ilk Türk filmi oldu, görünüşe göre uzunca bir süre de izlediğim/izleyeceğim son Türk filmi olarak kalacak. Roman uyarlaması olduğunu duymuş, konuyu çok ilginç bulmuştum, fakat genelde yaptığı işleri sevdiğim Demirkubuz'un yönetmenliği, Kıskanmak'ta bana çok uzak bir tarzda. Hele hele karakterlerin repliklerinin gerçek konuşma dilinden, doğallıktan inanılmaz uzak bir boyutta olması (kullandıkları eski sözcüklerden değil, kurdukları cümlelerin ancak şöyle bol tasvirli sıkıcı kitaplarda geçecek cümleler olmasından bahsediyorum), bunu da berbat ötesi bir oyunculukla, müsamerede şiir okuyan ilkokul öğrencisinin düz tarzıyla yapmaları, filmin sonunu getirmeye çalışırken sıkıntıdan patlamama neden oldu.

Son olarak, aylardır aradığım halde hâlâ bulamadığım ama her nedense 2009'un en iyi filmleri listesine girecek kadar iyi olduklarına inandığım birkaç film var: A Single Man, Kynodontas (Dogtooth), Mammoth, Mr. Nobody ve The Imaginarium of Doctor Parnassus.