10 Haziran 2010 Perşembe

Çavlan

Edebiyatta Distopya

Pek çok insan distopyayı bilim kurgunun bir alt-türü olarak düşünüyor, oysa distopik bilim kurguya sık sık rastlanıyor olsa da, distopik toplumlarla ilgili öykülerin hepsi bilim kurgu olacak diye bir şey yok. Children of Men, Planet of Apes ya da Twelve Monkeys gibi pek çok post apocalyptic film de distopik romanlardan uyarlanmıştır mesela. Feminist distopyadan solcu distopyaya kadar pek çok farklı türü var distopyanın. Distopik kurgu türünün ağır topları kabul edilen üçlüde de bunun örneğini görmek mümkün; Fahrenheit 451 beyinleri lapaya dönmüş insanların oluşturduğu kültürel bir distopyayı, Bin Dokuz Yüz Seksen Dört totaliter rejimle oluşan distopyayı, Cesur Yeni Dünya ise distopik olduğu sonra anlaşılan sahte bir ütopyayı anlatır. Bu türü çok seviyorum, bu nedenle aklıma gelen edebiyatta distopya örneklerinin tümünü listeleyebileceğim, bende en çok iz bırakanları da kısaca anlatacağım bir yazı yazmak istedim, ama bu demek değil ki bu konuda çok bilgiliyim (bilmediğim/okumadığım bir sürü distopik roman olduğuna eminim). Yine de eğer distopik kurgu türüne yabancıysanız ve ilgiliyseniz, başlangıç için iyi bir giriş yazısı olabilir bu sizin için. Dört yazıdan oluşacak bir yazı dizisi olacak bu, her birinde dört ya da beş kitaba değinmeyi planlıyorum. Sıralamayı kronolojiye göre yaptım; yani eskiden yeniye gidecek, ancak son yazıda 21. yüzyıla gelmiş olacağız. Bu giriş yazısında da, distopik romanların daha kapsamlı alfabetik bir listesine yer verdim.




Not: Listeyi genelde Türkçeye çevrilmiş kitaplardan oluşturdum ve Türkçe baskılarına link verdim, zaten benim bilgimin de büyük kısmı, dilimize çevrilmiş distopik romanlarla sınırlı. Ama çevirisi yapılmamış, türün -bana göre- çok önemli birkaç örneğini almadan da geçemedim. Onların isminin İngilizce kalmış olmasının nedeni bu.

Yazan: Çavlan
Kategoriler: , , ,