Mr. Nobody

Yönetmen: Jaco Van Dormael
Yazar: Jaco Van Dormael
Oyuncular: Jared Leto, Sarah Polley, Diane Kruger
Tür: Dram|Fantastik|Bilim Kurgumsu|Romantik
Yapım yılı: 2009
Ülke: Kanada|Belçika|Fransa|Almanya
Dil: İngilizce
IMDB puanı: 7.5/10
Umut'un puanı: 2/10
Çavlan'ın puanı: 2/10

Film festivali sonrasında uzun süre "sanatsal film" (evet çok pis genelleme yaparım) izlemeyeceğim diyip kendimi havadan sudan aktivitelere vermiştim ki, bu kararımı geçen günlerde Çavlan'ın beni "gel bak Avrupa filmi ama bilim kurgu mmh mmh mis mis çok seversin sen" diye kandırmasıyla birlikte bozmak durumunda kaldım. Aslında her şey çok güzel olacak gibiydi, güzel bir yaz akşamında sevdiğim kızla oturup 'alternatif evrenler'e değinen bir bilim kurgu izleyecektim ve bu da hiçbir şeyin ters gitmesinin mümkün olmadığı gayet muhteşem bir plan gibi gözüküyordu. Ta ki filmi izleyinceye kadar.

Bu noktada belirtmek isterim, uzun süre sonra yazdığım ilk yazıda spoiler verme korkusu olmadan yazabilmenin keyfini yaşattığı için filme teşekkür borçluyum, çünkü filmde olanlara dair verilebilecek bir spoiler yok. Film bittiğinde olanların hiçbirinin bir önemi olmadığını görüp "hepsi rüyaymış" kabilinden sallamasyon bir aydınlanma yaşıyoruz (ki esasında bu acı gerçeği film boyunca fark etsek de bir umut diyerek sonuna kadar bekledim ben), yani spoiler neyim yiyeceğim diye korkmayın, filmin başı ve sonu bile yok esasında. Eğer "böyle bir aydınlanmayı filmi izlemeden yaşamayı tercih ederim" diyenlerdenseniz (benim gibi) ve güzel sürreal görüntüler eşliğinde bir müzik klibi izlemek için 2 saat ayırmak size fazla geliyorsa (yani normal bir insansanız), fikrimi şimdiden açıkça belirteyim: Bu filmi izleyerek zaman kaybetmeyin. (Yine de muhteşem yazımı okuyup fikirlerini paylaşmak isteyenlerin izlemesini engellemiş olmayayım :p)

(Bu arada Çavlan filmin ortasında uyuyakalıp sonuna kadar da uyanamadı. Bu yüzden bu acının büyük kısmını tek başına çekmiş kişi olarak yazıyı yazmak bana düştü.)

Mr. Nobody, Nemo adlı geleceği görebilen ve yaptığı her farklı seçimin sonucunda oluşan alternatif hayatları aynı anda deneyimleyen başkarakterimizin hikayesini (hikayelerini) anlatıyor. Çok ilginç gözüküyor değil mi? Film, karakterimizin 30'lu yaşlardayken birbirinden farklı gelişen farklı ölüm anlarını görmemizle açılıyor ve birden geleceğe sıçrıyor. Daha çok seksenlerin bilim kurgu anlayışından fırlamış gibi gözüken 2092 yılında, ölümsüzlük keşfedilmiş ve dünyada kalan tek ölümlü kişi ise kendini Nemo Nobody olarak adlandıran ve kendine dair birçok şeyi hatırlamakta (ya da doğru hatırlamakta) güçlük çeken, pek sempatik diyemeyeceğim bir dedemiz. Fütüristik olmak uğruna yüzüne dövme yaptırmaktan kaçınmamış tipsiz bir doktorun kendisine sormaya başladığı sorularla birlikte, Mr. Nobody'nin de hayatına göz atmaya başlıyoruz bu noktada (Filmin devamında doktorun yerini, dünya üzerindeki tek ölümlü insanla röportaj yapmaya gelen alık muhabir alıyor).

Nemo dedecan kendisine sorulan soruların cevabını hafızasında aramaya çıktıkça, biz de onunla beraber geçmişe bakış atma fırsatını yakalıyoruz. Gel gör ki, bu geçmiş tek bir geçmiş değil başta da dediğim gibi, Mr. Nobody'nin anılarında birden fazla geçmiş var, farklı noktalarda vermiş olduğu farklı kararlar dallanıp budaklanan farklı hikayeler yaratıyor. Acı gerçek şu ki, hayatımda gördüğüm en sıkıcı anılar Mr. Nobody'e ait. Küçüklüğünde anne ve babasının ayrılmasıyla başlayan alternatif yaşam öyküleri, küçüklüğünde buna aşık olan üç farklı kızla yaşadığı farklı geleceklerle iyice çeşitleniyor. Ama baştan beri Mr. Nobody esasında sadece bir tanesine gerçekten aşık (sanırım burada hayatının aşkı falan demem gerekiyor çünkü pek bi poetik aşkları var bunların), diğer seçimlerin hepsi çok da mutlu olmadığı gerçeklikler yaratıyor.

İçerdiği bu öğelere rağmen, filme bilim kurgu/fantezi demek güç, Mr. Nobody tür olarak drama daha yakın. İşin acıklı kısmı, filmin dram yönü de çok zayıf. Aralarda sicim teorisi, butterfly effect ve pigeon superstition gibi teoriler/araştırmalar üzerine bilgiler veriliyor ana karakterin ağzından, heyecanlı bir şekilde anlatılıyor "yok eğer zaman bizim algıladığımız gibi hep ileriye akmıyorsa, birden geriye akmaya başlarsa?" falan.. Müzik coşuyor böyle, "aftereffects'in dibine koyduk" diye bağıran müzik kliplerinden aşina olduğumuz efektler falan dolduruyor ekranı... Ekran doluyor da, bu fenomenler pek de bir şeyi etkilemiyor filmdeki. Varsa yoksa bizim çocuk diğer kıza aşık, diğer alternatif evrenlerde mutsuz, böyle böyle derken 2 saatlik filmin sonunda karakterlere dair adamakıllı bir şey göremeden bitiyor film. Bu noktada aralarda giren ve bilim kurgu havası katmaktan öte filme katkısı olmayan bu physics for dummies dersleri de öyle havada kalıyor diğer işlenmemiş bir sürü fikirle birlikte. Yok efendim ilerde ölümsüzlük keşfedilmiş, adam farklı gelecekleri görebiliyormuş, oymuş buymuş hiç kafaya takmaya gerek yokmuş bunları. Bir de filmin sonunda Nemo amcanın karşısındaki şapşalı fırsat bilip kendi kendine havalara girdiği bir diyalog var ki, insanı lisedeki felsefe derslerine dönmüş hissettiriyor. Bilmiyorum belki de ben bu film için fazla 'geek' kaçıyorum.



Filmin görselleri ise güzel. (Evet bu garip cümleyi sadece filmin hakkını vermiş olmak için yazdım, yoksa 2 saat boyunca powerpoint gösterisi izlemek ne kadar zevkliyse o kadar zevkli bu filmi izlemek de)

Özet geçmek gerekirse, çok sıkıcı bir film Mr. Nobody. Bu kadar farklı olmaya çabalayıp bu kadar sıradan bir film yaratmak da bir başarı elbet. Sicim teorisinin açıklamasını düz yazıdan okumak bile filmle kıyaslayınca daha zevkli çünkü.

Diğer yandan, film festivallerde ödüller almış, imdb puanı da fena değil. Kimbilir, belki de ben başka bir evrende yaşıyorum.